Ze kan niet wachten tot alle boeken binnenkomen in de splinternieuwe bibliotheek van de Bonifatius Mavo. ‘Maar het duurt nog heel even,’ klinkt docent Nederlands en leescoördinator Linda Vos een tikje teleurgesteld. Als het aan haar ligt, opent de schoolbieb vandaag nog de deuren. ‘Lezen vergroot de kennis van onze leerlingen en maakt hun wereld rijker. Daar kunnen we niet snel genoeg mee beginnen.’
Meteen bij binnenkomst door de hoofdingang de trap op en je bent er. ‘De bibliotheek zit in het hart van de school. Waar die ook hoort. Want lezen is de basis voor alles in het leven. Kijk maar eens naar ons schoolsysteem: om goed te kunnen rekenen moet je ook kunnen lezen, als je dingen wilt regelen moet je kunnen lezen en examen doen is ook lezen.’
Kennis van de wereld
Op de muur in de bibliotheek van de Bonifatius Mavo prijkt een citaat dat volgens Vos de kracht van lezen nog eens extra benadrukt: ‘Word rijk in je hoofd met verhalen van anderen’. ‘Lezen vergroot niet alleen je woordenschat, maar ook je kennis van de wereld. Daardoor wordt het leren van nieuwe dingen gemakkelijker,’ legt Vos uit.
Een paar jaar geleden werd duidelijk dat het niveau van de basisvaardigheden van leerlingen in Nederland omhoog moest. Zoals de leesvaardigheid. ‘Daar werd vanuit de overheid subsidie voor vrijgemaakt.’ Want met alleen maar zeggen dat lezen belangrijk is, kom je er niet. ‘Zeker niet bij kinderen op het voortgezet onderwijs, die midden in de puberteit zitten.’
Op de Bonifatius Mavo werd alvast begonnen met het leesuur: elke week lezen leerlingen twee keer een halfuur voor zichzelf in de klas. Maar er was meer nodig. ‘We wilden een positieve leescyclus van inspireren, kiezen, lezen en verdiepen vormgeven voor iedereen.’
Enthousiast maken
Heel veel leerlingen kwamen bijvoorbeeld ook in dit leesuur nooit echt toe aan lezen, omdat ze domweg het verkeerde boek kozen. ‘Daarom gaan wij hen inspireren met ons leesbevorderingsteam van docenten. De teamleden gaan allerlei boeken uit de schoolbieb lezen, zodat ze de leerlingen goed advies kunnen geven over boeken. Ze echt enthousiast kunnen maken. We worden een soort leesgidsen.’
Met de schoolbieb zijn de boeken straks zo dicht mogelijk bij de leerling, waardoor ze eenvoudig een boek kunnen kiezen. Er komen maar liefst acht titels per leerling te staan, zodat er voor iedereen wel wat te vinden is.
Te hoge drempel
‘Naar de gewone bieb gaan, is vaak een te hoge drempel. Niet ieder kind is dat van huis uit gewend. En wat voor boek moet je kiezen? Er staat zoveel. Bij ons op school worden ze daarin begeleid.’
Hebben ze eenmaal een boek gevonden dat bij ze past, dan wordt het lezen al een stuk gemakkelijker, weet Vos. ‘Maar leerlingen die moeite hebben met lezen, hebben via onze bieb ook toegang tot de luisterboeken van de gewone bibliotheek. Daardoor kunnen we een mooie combi maken van luisteren en lezen. Als leerlingen zijn gegrepen door het verhaal, lezen ze vaak wel verder.’
Thema’s
Het laatste onderdeel van de leescyclus is verdieping. Ook daar gaat de Bonifatius Mavo flink mee aan de slag. ‘We hangen thema’s aan de boeken die klassikaal worden gelezen in de klassen 1 en 2. Die boeken gaan over een rijk onderwerp, zoals bijvoorbeeld het boek Bloedgeld van Simone van der Vlugt.’
In een periode van acht weken wordt er klassikaal gelezen en ook voorgelezen door de docenten Nederlands. ‘Daarin kunnen we al wat verdieping aanbrengen, door tijdens het lezen vragen te stellen aan de leerlingen.’
Project aan gekoppeld
Vervolgens wordt aan de hand van het thema ‘de prijs van de handel’ doorgesproken over het onderwerp, er wordt zelfs een project aan gekoppeld. ‘We gaan het bijvoorbeeld hebben over fast fashion, een actueel onderwerp. We halen er tv-uitzendingen bij en krantenartikelen. Aan de hand van een boek maken we zo de wereld van onze leerlingen een beetje groter.’
De boeken die in de bieb komen te staan, zijn mede door de docenten, maar ook de leerlingen zelf gekozen. Die vullen namelijk elk jaar een leesmonitor in om zo een beeld te krijgen van de leescultuur bij de kinderen. ‘Daar passen wij ons leesplan voor de bieb weer op aan.’
Elke dag open
Als de Bonibieb straks open is, kunnen leerlingen er elke schooldag terecht tussen 8.00 en 9.00 uur en tussen 14.00 en 16.00 uur om boeken te lenen of te werken en lezen aan de grote lange tafel. Met hun schoolpas is het zelfscansysteem te bedienen.
‘Het is moeilijk om deze leeftijdsgroep aan het lezen te krijgen, als ze dat zelf nog niet doen. Maar we doen het hier met elkaar en daar zit hem de kracht. It takes a village to raise a reader. Het is niet alleen de bibliotheek, maar ook de docenten die enthousiasmeren, de verdiepende opdrachten, het samen lezen. En we zien nu al dat onze vierdeklassers makkelijker lezen, omdat zij al vanaf hun eerste jaar dat wekelijkse leesuur hadden.